Otomobil lastikleri
Lastiklerin kullanım ömrü ne kadar olmalıdır? Lastiklerimin ömrünü nasıl uzatabilirim? Ve yeni lastikleri ne zaman almam gerekir? Sürücüler sürekli bu sorularla uğraşmak zorundadır. Yağmurda bile güvenlik ve sürüş keyfi için, tamamen sağlam lastikler mutlak bir zorunluluktur. Neyse ki lastikleri iyi durumda tutmak hiç de zor değil. Önemli ipuçları ve püf noktalarını burada bulabilirsiniz.
Bir lastiğin kullanım ömrünün ne olduğuna ilişkin yasal bir kural yoktur. Tek istisna şudur: Maksimum 145 km/saat hız için özel izni olan römorkların lastikler en fazla altı yıl kullanılabilir. Tüm diğer durumlarda, lastiklerin kullanım ömrünün sonuna ne zaman geldiğine sürücü karar verir. Bununla birlikte, otomobilin tüm ekipmanlarıyla birlikte her zaman yola çıkmaya uygun olması gerektiği karayolu trafik düzenlemelerinde çok açık bir şekilde belirtilir. Elbette lastiklerin de yola uygun durumda olması gerekir.
Lastiklerinizi kullanmaya devam edip edemeyeceğinize ve ne zaman değiştirmeniz gerektiğine karar vermenize yardımcı olacak birkaç kriter vardır. Şunu temel ilke olarak değerlendirebilirsiniz: Aracınızı, her birinin diş derinliği en az 1,6 mm (yasal minimum diş derinliği) olan ve en fazla on yaşında olan dört benzer lastikle kullanmalısınız.
Unutmayın ki lastiklerinizin diş derinliği, desen tasarımı ve lastik sırtının kauçuk bileşimi ıslak ve karlı hava koşullarında güvenli sürüşü etkiler. Diş derinliği azaldıkça, ıslak ya da karla kaplı yollarda frenleme performansı kademeli olarak azalacaktır. Yine ıslak yollarda, diş derinlikleri azaldıkça suda kızaklama riski de artar.
Bu nedenle lastiklerinizi düzenli olarak kontrol etmeli, ıslak ve karlı yollarda hızınızı azaltmalı ve lastiklerinizi zamanında değiştirmelisiniz.
Lastiklerin yaşı, yola elverişlilikleri hakkında çok şey anlatır. Üstelik bunun kilometre performansı ve aşınmayla hiçbir ilgisi yoktur: Yıllar geçtikçe lastiklerdeki kauçuk daha hassas hale gelecek, fren mesafeleri uzayacak ve çekiş gücü de bozulacak ve araç kaygan yüzeylerde daha düşük performans gösterecektir. Bununla birlikte, özellikle kış aylarında karda ya da ıslak yollarda sürüş sırasında yeterli yol tutuşu ve çekiş hayati önem taşır.
Test edilen tüm lastiklerin en az 5 mm diş derinliğine sahip olmasına rağmen, yaz lastiklerinin yıllar geçtikçe daha az güvenli hale geldiğini açıkça gösteren araştırmalar vardır. Bu durum frenleme performansını düşürür. Bu, öncelikle ıslak zeminde ve suda kızaklanmayla kendini göstermekle birlikte, kuru yollardaki performansı da etkiler. Bir başka husus da teknik gelişmelerle ilgilidir: Lastik ne kadar eskiyse, sürekli gelişen güvenlik standartlarına o kadar az uyum sağlar.
Bir otomobil lastiğinin ne kadar eski olabileceğine ilişkin kesin yasal gereksinimler olmasa da, kılavuz olarak kullanabileceğiniz mantıklı göstergeler mevcuttur. Bilmeniz gerekenler: Lastiğin üzerinde bulunan markalamalardan lastik yaşını kendiniz hesaplayabilirsiniz. Şimdi lastiklerinizi kaç yaşına geldiklerinde değiştirmeniz gerektiğinden bahsedeceğiz. İkinci el bir araç aldığınızda bir şeyi daha dikkate almalısınız: İhtiyatlı olmak ve nahoş bir sürprizle karşılaşmamak istiyorsanız, satın alma sırasında lastiklerin yaşını teyit ettirin.
Lastiğin yanaklarında yalnızca üç rakam ve küçük bir üçgen varsa, ilk iki rakam takvim haftası ve son rakamsa 1990 ila 1999 dönemindeki yıldır. Üçgen yoksa, lastik en geç 1980'lerden kalmadır ve ilk fırsatta yeni lastik satın almanız gerekir.
Lastiklerin kullanım ömrünü belirleyen tek faktör yaşı değildir. Kaldırım taşları, hava koşulları, nesnelerle çarpışmalar ya da yanlış araç ayarları bu faktörlerden bazılarıdır. Aracınızın sahibi olarak, lastiklerinizin uzun ömürlü olmasını sağlamak için sizin de yapabilecekleriniz var. Lastiklerinizin sırt yüzeyini ve yanaklarını düzenli olarak kontrol edin.
Mesela mümkün olduğunca düz ve trafiğin az olduğu bir yolda yaklaşık 55 ila 80 km hızla giderken ellerinizi direksiyondan çekerek tekerlek hizasını kendiniz test edebilirsiniz: Araç belirgin bir şekilde bir tarafa doğru kayıyorsa, bir serviste kontrol ettirmeli ve yeniden ayarlatmalısınız.
Kötü balans ayarı, aşırı düşük lastik basıncı veya aşınmış amortisörler varsa, bu sorunları gidermek için uygun önlemleri alabilirsiniz. Bu şekilde lastiklerinizin ömrünü uzatabilir ve lastiklerinizi erkenden değiştirmek zorunda kalmazsınız.
Saklama koşulları da lastiklerin kullanım ömrünü etkileyecektir. Lastiklerin erken yaşlanmasını önlemek için UV ışınlarından korunmalarını temin edin. Mümkünse lastikleri serin, kuru ve karanlık bir yerde saklayın.
Önemli: Lastiklerin çözücüler, yağlayıcılar ya da kimyasallarla temas etmediğinden emin olun. Lastikleri ozon üreten ekipmanlarla (örneğin jeneratörler ya da kompresörlerde kullanılan elektrik motorları) aynı yerde saklamayın. Çünkü ozon zamanla lastiklerdeki kauçuk bileşiğine zarar verir. Uygun bir depolama alanı yoksa, lastiklerinizi saklaması için bir lastik servisine de verebilirsiniz.
Lastiklerinizi uzun süre kullanabilmeniz için önemli ipuçlarını ve püf noktalarını sizin için derledik:
Güvenli yolculuklar dileriz!
